مدیریت ریسک
سهشنبه، 28 بهمن 1393
اﻣﺮوزه اﻃﻼﻋﺎت ﺑﻌﻨﻮان ﻋﺎﻣﻠﻲ ﭘﺮ ارزش در ﻛﻨﺎر ﺳﺎﻳﺮ ﻋﻮاﻣﻞ ﺗﻮﻟﻴﺪ ﺑﺸﻤﺎر ﻣﻲ آﻳﺪ .ﺑﺎ ﺗﻐﻴﻴﺮات ﺳﺮﻳﻊ ﺗﻜﻨﻮﻟﻮژﻳﻚ، ﺟﻬﺎﻧﻲ ﺷﺪن وﮔﺴﺘﺮده ﺗﺮ وﺟﻮد ﺳﻴﺴﺘﻤﻬﺎی اﻃﻼﻋﺎﺗﻲ ﻛﺎرآﻣﺪ از اﻟﺰاﻣﺎت رﺳﻴﺪن ﺑﻪ ﻣﺰﻳﺖ رﻗﺎﺑﺘﻲ اﺳﺖ .ﺟ ، ﺷﺪن داﻣﻨﻪ ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ ﻣﻮﺳﺴﺎت اﻳﻦ ﻣﻘﺎﻟﻪ ﺗﻼﺷﻲ اﺳﺖ در ﻬﺖ ﺗﺒﻴﻴﻦ ﻧﻘﺶ ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ رﻳﺴﻚ درﻣﻮﻓﻘﻴﺖ ﭘﺮوژه ﻫﺎی ﻓﻦ آوری اﻃﻼﻋﺎت و ﭼﮕﻮﻧﮕﻲ ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ ﻣﻮﺛﺮ آن . و ﺑﻪ اﻳﻦ ﻧﺘﻴﺠﻪ ﻣﻲ رﺳﻴﻢ ﻛﻪ ﺷﻨﺎﺳﺎﻳﻲ و ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ رﻳﺴﻜﻬﺎی ﻣ ﭘﺮوژه ﺸﺎﻫﺪه ﺷﺪه ﻗﺒﻞ و ﺣﻴﻦ اﺟﺮای ﻛﻨﺪ IT ﻫﺎی ﻧﻘﺶ اﺳﺎﺳﻲ اﻳﻔﺎ ﻣﻲ . ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ رﻳﺴﻚ ﺑﺎﻳﺪ ﻳﻚ ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ ﭘﻴﺸﮕﻴﺮاﻧﻪ ﺑﺎﺷﺪ .ﻣﻮﻓﻘﻴﺖ و ﺑﺮای ﻻزم اﺳﺖ از ﻳﻚ روش اﺳﺘﺎﻧﺪارد )ﭼﺎرﭼﻮب (ﺷﻮد اﺳﺘﻔﺎده . ﺑﻬﺮه ﮔﻴﺮی از ﭼﺎرﭼﻮب و روش اﺳﺘﺎﻧﺪارد ﺑﺎﻋﺚ ﻣﻴﺸﻮد ﻣﺪﻳﺮان از اﺷﺘﺒﺎﻫﺎﺗﻲ ﻣﺜﻞ از دادن دﺳﺖ ﻓﺮﺻﺖ ﻫﺎ و ﺗﻬﺪﻳﺪات و ﺻﺮف زﻣﺎن و ﻣﻨﺎﺑﻊ ﺑﻤﺎﻧﻨﺪ زﻳﺎد ﻣﺼﻮن . ، و درﻧﻬﺎﻳﺖ ﻣﻮﻓﻘﻴﺖ در ﺷﻨﺎﺳﺎﻳﻲ و ﻛﺎﻫﺶ رﻳﺴﻜﻬﺎی ﭘﺮوژه ﻣﻴﺘﻮاﻧﺪ ﻣﺨﺎﻃﺮات و ﻣﺸﻜﻼت ﻓﻨﻲ و ﻏﻴﺮﻓﻨﻲ را ﺑﺮای ﻣﺪﻳﺮان و ذﻳﻨﻔﻌﺎن ﻛﻠﻴﺪی ﻣﺸﻬﻮد ﻛﺮده ﻣﻨﺎﺑﻊ را درﺣﻮزه ﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ رﻳﺴﻚ ﺑﺎﻻﺳﺖ ﻣﺘﻤﺮﻛﺰ ﻧﻤﺎﻳﺪ و ﺿﻤﻦ ﻗﺮاردادن رﻳﺴﻚ ﻫﺎ در ﻣﺤﺪوده ﺷﻴﻮ ﻫﺎی ﻣﻨﻄﻘﻲ آﻧﻬﺎ را ﺑﻪ ه ای ﺻﺤﻴﺢ و ﻗﺎﺑﻞ ﺳﻨﺠﺶ ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ ﻛﻨﻨﺪ
ﻣﻘﺪﻣﻪ :
(ﻫﺰﻳﻨﻪ IT) ﻣﺰاﻳﺎی ﻏﻴﺮﻗﺎﺑﻞ اﻧﻜﺎر ﻓﻦ آوری اﻃﻼﻋﺎت در اﻓﺰاﻳﺶ دﻗﺖ و ﺳﺮﻋﺖ ﺟﺮﻳﺎن اﻣﻮر، اﻓﺰاﻳﺶ ﻛﻴﻔﻴﺖ ﺟﻬﺎﻧﻲ، ﻛﺎﻫﺶ ﻫﺎ و رﺿﺎﻳﺖ ﺑﻴﺸﺘﺮ ﻣﺸﺘﺮﻳﺎن ﺑﺎﻋﺚ ﺷﺪه ﺳﺎزﻣﺎﻧﻬﺎ ﺑﻪ ﺳﺮﻋﺖ ﺑﻪ اﺳﺘﻘﺮار و اﺳﺘﻔﺎده از ﺳﻴﺴﺘﻤﻬﺎی اﻃﻼﻋﺎﺗﻲ روی آورﻧﺪ .آ آز ﻧﺠﺎ ﻛﻪ ﻛﺴﺐ ﻣﻨﺎﻓﻊ ﮔﻮﻧﺎﮔﻮن ﻣﺎﻟﻲ و اﻗﺘﺼﺎدی ﺗﻨﻬﺎ دﻟﻴﻞ اﺟﺮای ﻳﻚ ﭘﺮوژة ﻓﻦ آوری اﻃﻼﻋﺎت اﺳﺖ از اﻳﻨﺮو ﺗﻌﺮﻳﻒ ﻣﻮﻓﻘﻴﺖ در اﺑﺘﺪای ﭘﺮوژه و ﺷﻨﺎﺳﺎﻳﻲ و ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ رﻳﺴﻚ ﻫﺎ و ﻣﺨﺎﻃﺮات و روﺷﻲ ﻛﻪ ﺑﺘﻮان آﻧﻬﺎ را ﭘﻴﮕﻴﺮی ﻧﻤﻮد، از اﻟﺰاﻣﺎت اﺳﺎﺳﻲ ﻣﻮﻓﻘﻴﺖ ﭘﺮوژه ﻫﺎی ﻓﻦ اوری اﻃﻼﻋﺎت اﺳﺖ .آ از ﻧﺠﺎﻳﻴﻜﻪ ﭘﺮوژه در ﻳﻚ ﻣﺤﻴﻂ واﻗﻌﻲ اﺟﺮا ﻣﻲ ﺷﻮد ,ﻛﻨﺪ ﺑﻨﺪرت ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺪ دﻗﻴﻘﺎ ﺑﺎ ﻃﺮح ﻣﻮرد ﻧﻈﺮ ﻣﻄﺎﺑﻘﺖ . ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ رﻳﺴﻚ ﭘﺮوژه ﻳﻜﻲ از ﻣﺒﺎﺣﺚ ﻣﻬﻢ در ﭘﺮوژه ﻫﺎی آی ﺗﻲ ﺑﺎﺷﺪ ﻣﻲ .ﺷﻨﺎﺧﺖ ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ رﻳﺴﻚ ﺑﺮ روی اﺳﺘﺮاﺗﮋی ﻫﺎی ,اﺳﺖ آﻧﺎﻟﻴﺰ و ﺗﻮﺳﻌﻪ ﺑﻪ ﻣﻨﻈﻮر ﭘﺎﺳﺨﮕﻮﻳﻲ ﺑﻪ رﻳﺴﻚ ﭘﺮوژه ﻣﺘﻤﺮﻛﺰ
ﺗﻌﺮﻳﻒ رﻳﺴﻚ :
ﻣ PMBOK رﻳﺴﻚ ﭘﺮوژه را ﺑﺼﻮرت زﻳﺮ ﺗﻌﺮﻳﻒ ﻲ “ : ﻛﻨﺪ ﻳﻚ اﺗﻔﺎق ﻏﻴﺮ ﻣﻨﺘﻈﺮه وﻗﻮع ﻳﺎ ﺷﺮاﻳﻄﻲ ﻛﻪ در ﺻﻮرت , ﺗﺎﺛﻴﺮات ﻣﻨﻔﻲ ﻳﺎ ﻣﺜﺒﺖ اﺳﺖ ”. ﺑﺮ روی اﻫﺪاف ﭘﺮوژه ﻣﻲ ﮔﺬارﻧﺪ اﻳﻦ ﺗﻌﺮﻳﻒ ﻧﻘﻄﻪ ﺷﺮوع ﻣﻬﻤﻲ ﺑﺮای درک رﻳﺴﻚ ﻫﺎی ﭘﺮوژه . رﻳﺴﻚ ﭘﺮوژه ﻧﺎﺷﻲ از ﻣﻮﻗﻌﻴﺖ ﻏﻴﺮ ﻗﺎﺑﻞ اﻃﻤﻴﻨﺎن اﺳﺖ .ﻫﺎ ﺷﺮاﻳﻂ ﻏﻴﺮ ﻣﻄﻤﺌﻦ ﻧﺎﺷﻲ از ﺗﻼش ﻣﺎ در ﺟﻬﺖ ﭘﻴﺶ ﺑﻴﻨﻲ آﻳﻨﺪه ﺑﺮ اﺳﺎس ﺗﺨﻤﻴﻦ ,ﻓﺮﺿﻴ ﻣﺎﺳﺖ ﺎت و داﻧﺶ اﻧﺪک . ﻫﺮ ﭼﻨﺪ ﻛﻪ رﻳﺴﻚ ﺣﺎﺻﻞ ازﺗﻬﺪﻳﺪات و ﻣﺸﻜﻼت ﻏﻴﺮ ﻗﺎﺑﻞ اﻧﺘﻈﺎر ,ﺷﻮﻧﺪ ﺑﺎﻋﺚ ﺗﻮﻗﻒ و ﺻﺪﻣﻪ ﻣﻲ . اﻣﺎ ﺗﻤﺮﻛﺰ ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ رﻳﺴﻚ ﺑﺮ ﺟﻨﺒﻪ ﻣﺜﺒﺖ اﺗﻔﺎﻗﺎت و ﻓﺮﺻﺖ ﻫﺎﺳﺖ .اﺳﺖ ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ داﻧﺴﺘﻦ اﻳﻨﻜﻪ ﭼﻪ اﺗﻔﺎﻗﻲ ﻣﻤﻜﻦ اﺳﺖ ﺗﺎﺛﻴﺮ ﻣﺜﺒﺖ ﺑﺮ روی ﭘﺮوژه داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ ﺑﺴﻴﺎر ﺣﺎﺋﺰ اﻫﻤﻴﺖ .
ﺗﻌﺮﻳﻒ ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ رﻳﺴﻚ :
دﻫﺪ PMBOK ﺷﻨﺎﺧﺖ “ : ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ رﻳﺴﻚ ﭘﺮوژه را ﺑﻪ اﻳﻦ ﺗﺮﺗﻴﺐ ﺷﺮح ﻣﻲ ﻳﻚ ﻓﺮآﻳﻨﺪ ﺳﻴﺴﺘﻤﺎﺗﻴﻚ از ,رﻳﺴﻚ آﻧﺎﻟﻴﺰ و ﭘﺎﺳﺨﮕﻮﻳﻲ ﺑﻪ . اﻳﻦ ﻓﺮآﻳﻨﺪ ,دﻫﺪ ﺳﻴﺴﺘﻤﺎﺗﻴ ” اﺣﺘﻤﺎل و ﻧﺘﺎﻳﺞ ﻣﺜﺒﺖ اﺗﻔﺎﻗﺎت را اﻓﺰاﻳﺶ و ﻧﺘﺎﻳﺞ ﻣﻨﻔﻲ آﻧﺮا ﻛﺎﻫﺶ ﻣﻲ اﻳﻦ ﺗﻌﺮﻳﻒ ﺑﻴﺎن ﻣﻲ دارد ﻛﻪ ﻓﺮاﻳﻨﺪ ﻚ ﻧﻴﺎز ﺑﻪ ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ رﻳﺴﻚ ﭘﺮوژه ﺑﺼﻮرت ﻣﻮﺛﺮ دارد .
1 ﺷﻜﻞ دﻫﺪ IT ﻫﻔﺖ ﻣﺮﺣﻠﻪ ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ رﻳﺴﻚ ﭘﺮوژه ﻫﺎی را ﻧﺸﺎن ﻣﻲ دهد .
ﺷﻨﺎﺧﺖ رﻳﺴﻚ ﻫﺎی ﭘﺮوژه ﻫﺎی ﺷﻨﺎﺧﺖ رﻳﺴﻚ ﺑﺎ اﻳﺠﺎد ﻟﻴﺴﺘﻲ از ,ﺗ ﻓﺮﺻﺖ ﻫﺎ و ﺗﻬﺪﻳﺪات ﻛﻪ اﻫﺪاف ﭘﺮوژه را ﺤﺖ ﺗﺎﺛﻴﺮ ﻗﺮار ﻣﻲ دﻫﻨﺪ ﺑﺴﻴﺎر آﺳﺎن اﺳﺖ .ﺷﻮﻧﺪ ﻫﺮ رﻳﺴﻚ و ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ ﻫﺎﻳﺶ ﺑﺎﻳﺴﺘﻲ ﻣﺴﺘﻨﺪ .
: IT ﭼﺎرﭼﻮب ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ رﻳﺴﻚ ﭘﺮوژه ﻫﺎی ﻓﺮآﻳﻨﺪ و ﺗﻜﻨﻴﻚ ﻫﺎی ﻣﺨﺘﻠﻔﻲ ﺑﺮای ﺷﻨﺎﺳﺎﻳﻲ و ﺗﺨﻤﻴﻦ رﻳﺴﻚ ﻫﺎ ﺑﻜﺎر ﮔﺮﻓﺘﻪ ﻣﻲ 2 ﺷﻮد .ﺷﻜﻞ دﻫﺪ IT ﭼﺎرﭼﻮﺑﻲ ﺑﺮای ﺷﻨﺎﺳﺎﻳﻲ و درک ﻣﻨﺸﺎ و ﺗﺎﺛﻴﺮات رﻳﺴﻚ ﻫﺎی ﭘﺮوژه ﻫﺎی را ﻧﺸﺎن ﻣﻲ .
3
: 2ﺷﻜﻞ ﭼﺎرﭼﻮب IT رﻳﺴﻚ ﻫﺎی ﭘﺮوژه ﻫﺎی
ﻫ ( اﺳﺖ Measurable Organization Value ) MOV ﻤﺎﻧﻄﻮر ﻛﻪ ﻣﻲ ﺑﻴﻨﻴﻢ MOV . ﻫﺴﺘﻪ ﻣﺮﻛﺰی اﻳﻦ ﭼﺎرﭼﻮب در واﻗﻊ ﻫﺪف ﺳﺎزﻣﺎن value اﺻﻠﻲ ﻳﻚ ﭘﺮوژه اﺳﺖ و ﻫﺎی ﻗﺎﺑﻞ اﻧﺪازه ﮔﻴﺮی ﻛﻪ ﻳﻚ ﻛﻨﺪ از ﭘﺮوژه اﻧﺘﻈﺎر دارد را ﻣﻌﻴﻦ ﻣﻲ .ﻻ ﻳﻪ ﺑﻌﺪی ﺷﺎﻣﻞ اﻫﺪاف اﺳﺖ Scope ﭘﺮوژه در ﻗﺎﻟﺐ . زﻣﺎﻧﺒﻨﺪی و ﺑﻮدﺟﻪ ، ﻛﻴﻔﻴﺖ ، ﻛﻨﺪ IT ﻻﻳﻪ ﺳﻮم ﺑﺮ روی ﻣﻨﺸﺎ رﻳﺴﻚ ﭘﺮوژه ﻫﺎی ﺗﻜﻴﻪ ﻣﻲ . ﻻﻳﻪ ﺑﻌﺪ ﺑﺮ ﻣﻨﺸﺎ رﻳﺴﻚ ﺗﺎﻛﻴﺪ دارد ﻛﻪ ﺑﺼﻮرت داﺧﻠﻲ و ﻳﺎ ﺧﺎرﺟﻲ ﺑﻪ ﭘﺮوژه ﺗﺤﻤﻴﻞ ﺷﺪه اﺳﺖ . رﻳﺴﻚ 3 ﻻﻳﻪ ﭘﻨﺠﻢ ﺷﺎﻣﻞ ﻧﻮع : رﻳﺴﻚ ﻫﺎی ﺷﻨﺎﺧﺘﻪ ﺷﺪه , ر ﺷﻨﺎﺧﺘﻪ ﻳﺴﻚ ﻫﺎی - ﻧﺎﺷﻨﺎﺧﺘﻪ و رﻳﺴﻚ ﻫﺎی ﻧﺎﺷﻨﺎﺧﺘﻪ -ﺑﺎﺷﺪ ﻧﺎ ﺷﻨﺎﺧﺘﻪ ﻣﻲ .آﺧﺮ ﻻﻳﻪ , IT ﺑﻜﺎرﺑﺮدن ﭼﺎرﭼﻮب ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ رﻳﺴﻚ ﭘﺮوژه ﻫﺎی ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ.ﺷ ﺗﻴﻢ ﭘﺮوژه ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺪ از ﻓﺎزﻫﺎی ﭘﺮوژه ﺗﻌﺮﻳﻒ ﻛﻨﺪ ﺪه در ﻻﻳﻪ ﺧﺎرﺟﻲ ﭼﺎرﭼﻮب ﺷﺮوع . ) 1WBS ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از اﺳﺘﻔﺎده از ﺳﺎﺧﺘﺎر ( ﻣﺠﺰا WBS ﺗﺠﺰﻳﻪ ﻛﺎری ﭘﺮوژه و ﺑﺴﺘﻪ ﻫﺎی ﻛﺎری ,دﻫﺪ ﺗﻴﻢ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺪ رﻳﺴﻚ ﻫﺎی در ﻓﺎزﻫﺎی ﻣﺨﺘﻠﻒ ﭘﺮوژه را ﺗﺸﺨﻴﺺ . زﻣﺎﻧﻴﻜﻪ ﻃﺮح ﺑﺮای Trigger ﭘﺎﺳﺨﮕﻮﻳﻲ رﻳﺴﻚ آﻣﺎده ﺷﺪ، را IT ﺑﻪ ﻣﻨﻈﻮر دﻧﺒﺎل ﻧﻤﻮدن رﻳﺴﻚ ﭘﺮوژه ﻫﺎی َ ﻫﺎی ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺑﺎﻳﺴﺘﻲ ﻣﺮﺗﺒﺎ ﻋﻤﻞ ﻣﺎﻧﻴﺘﻮرﻳﻨﮓ ، ﺟﺪ 2. اﻧﺠﺎم دﻫﻨﺪ ﺑﻌﻼوه ﻓﺮﺻﺖ ﻫﺎ و ﺗﻬﺪﻳﺪﻫﺎی ﺷﻮﻧﺪ ﻳﺪی ﻣﻤﻜﻦ اﺳﺖ ﻇﺎﻫﺮ .ﺑﺎﺷﻨﺪ ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ ﺑﺎﻳﺪ ذﻳﻨﻔﻌﺎن ﭘﺮوژه ﻣﺮاﻗﺐ . ﻛﻨﺘﺮل و ﻣﺎﻧﻴﺘﻮرﻳﻨﮓ رﻳﺴﻚ ﺟﺰﻳﻲ از ﻛﻨﺘﺮل و ﻣﺎﻧﻴﺘﻮرﻳﻨﮓ ﭘﺮوژه اﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﺮ ﭘﺎﻳﻪ ﻣﺘﺮﻳﻚ ﻫﺎﻳﻲ ﺑﺮای ﻛﻤﻚ ﺑﻪ ﺷﻨﺎﺧﺖ رﻳﺴﻜﻬﺎ و ارﺗﺒﺎط ﺑﺎ آﻧﻬﺎ اﺳﺘﻮار اﺳﺖ . آﻧﺎﻟﻴﺰ رﻳﺴﻚ ﻫﻢ ﺑﻪ ﻣﻨﻈﻮر ﺗﻌﻴﻴﻦ ﻓﺮﺻﺖ ﻫﺎ و ﺗﻬﺪﻳﺪﻫﺎی ﺣﺎﺻﻞ